خبرگزاری مهر - گروه استانها: تاکنون هفت اثر از مواریث فرهنگی ناملموس مرتبط با آئین‌ها و مراسم محرم از این استان در فهرست ملی میراث‌فرهنگی ناملموس به ثبت رسیده است.
آئین و مراسم «طوق‌بندان» گرگان، مراسم «عزاداری بنی‌اسد» در شهرستان بندرگز، مراسم «چهل‌منبر» در شهرستان گرگان، «آئین مذهبی حسن حسین» شهرستان گالیکش از جمله این میراث ناملموس به ثبت رسیده است.
آئین سنتی طوق بندان از روز چهارم ماه محرم آغاز و تا روز هشتم در محلات بافت قدیم این شهر، با شور و شوق در بین عزاداران اباعبدالله الحسین (ع) برگزار می‌شود.
در مراسم چهل منبر هم که در غروب تاسوعا انجام می‌شود خانواده‌ها منبری را که از چند نسل قبل به آنها رسیده در منزل قرار داده و ضمن روشن کردن شمع بر روی آن، غذاها و نوشیدنی‌هایی همچون قورمه سبزی، شربت تخم شربتی و غیره بر آن گذاشته تا مهمانانان که عمدتاً خانم هستند با آن پذیرایی شوند.
خانم‌های گرگانی اعتقاد دارند اگر در چهل خانه و بر سر چهل منبر حاضر شده و بر روی هر منبر شمعی روشن کنند حاجتشان برآورده می‌شود.
مراسم «عزاداری بنی‌اسد» در شهرستان بندرگر هم از مسجد شهدای روستای گز غربی با پوشیدن لباس عزا و پیراهن‌های سیاه بلند بر تن جوانان محل و بستن چفیه یا کوفیه و عقال (حلقه‌ای است سیاه رنگ) بر سر، به همراه پوشاندن صورت مردان، آغاز می‌شود.
به این افراد در گروه بنی اسد، «میر عرب» گفته می‌شود و آنها با گرفتن بیل بروی شانه‌های خود در حیاط مسجد به دور شهدا می‌گردند و اشعاری را می‌خوانند.
آخرین فعالیت عزاداران اباعبدالله الحسین (ع) هیئت روستای فارسیان فرنگ در روز تاسوعا، حسن، حسین خوانی است.
این مراسم به این صورت است که مردان دایره‌وار ایستاده و هر یک با دست چپ ناحیه‌ی کمربند دیگری را می‌گیرد و با ریتم و آهنگ مخصوص به حرکت درمی‌آیند و جملاتی را می‌خوانند.
در پایان این مراسم آئینی هم یکی از مداحان این روستا اشعار و دعاهایی را با آواز می‌خواند در حالی‌که عزاداران گرد علم این روستا جمع می‌شوند دست‌ها را به آسمان برده و بانگ یا حسین سر می‌دهند.
همچنین مراسم «سینه‌زنی کمر به کمر» رامیان، آئین «دسته‌چوبی» شهر تاریخی استرآباد (گرگان) و آئین «نخل پا» روستای بالاجاده کردکوی هم از آئین‌های عزاداری مردم استان گلستان در ایام محرم ثبت ملی شده است.
آئین سنتی عزاداری کمر به کمر رامیانی‌ها هم‌زمان با عاشورای حسینی در میدان امام علی (ع) این شهر برگزار شد. در رسمی دیرینه دسته‌های عزاداری شهر رامیان در روز عاشورا کفن‌پوشان از میدان مرکزی به سمت میدان امام علی (ع) حرکت کرده و در با تشکیل حلقه‌های بزرگ کمر به کمر یکدیگر سینه می‌زنند.
یکی دیگر از مراسم ایام شهادت امام حسین (ع) «دسته چوبی» در گرگان است که شب دوازدهم ماه محرم مصادف با روز سوم شهادت امام حسین (ع) برگزار می‌شود و مردم از بعضی محلات قدیم گرگان مانند سبزه مشهد، سر پیر، دباغان و میخچه گران با دسته چوبی عازم محلات دیگر می‌شوند.
مراسم نخل پا هم از جمله مراسم ایام محرم است که با قدمت ۲۵۰ سال در روز عاشورا همه ساله در روستای بالاجاده شهرستان کردکوی استان گلستان برگزار می‌شود.
در نزدیکی ظهر عاشورا بر حسب سنت قدیم تمامی هیآت مذهبی روستا به صورت زنجیر زنی و سینه زنی با حضوری گسترده اما در حال حرکت خود را به مکان مجمع عزاداران امام حسین (ع) که ذوالجناح (نخل پا) در آن قرار دارد می‌رسانند و واقعه عاشورا را برای عزاداران حسینی ترسیم می‌کنند.
ماه محرم و صفر و مراسم عزاداری امام حسین (ع) و یاران باوفایش میراث معنوی عظیمی است که ثبت ملی آثار ناملموس در این حوزه از جمله اقدامات در راستای حفاظت از این میراث معنوی باارزش بوده است.
گفتنی است گلستان ظرفیت‌های بسیار در حوزه گردشگری مذهبی مخصوصاً در ایام ماه‌های محرم و صفر دارد.
نظر شما